Acht jaar lang heb ik al gefloten op een Fox scheidsrechtersfluitje. U kent ze, die harde snerpende fluitjes die twee velden verderop een wedstrijd kunnen stilleggen. Maar duidelijkheid heeft blijkbaar ook een keerzijde. Als ik hard op mijn fluit blaas terwijl ik vlak in de buurt van spelers ben, zie ik hen wegduiken voor het geluid.

Je zou dus verwachten dat ik wel wat eerder was gaan nadenken over het risico van gehoorschade door het fluiten. Want daar had ik gerust alle reden toe. Sinds een paar jaar heb ik namelijk last van een continue fluittoon in mijn oren: Tinnitus. Maar ik legde het verband met de fluit niet. Of misschien wilde ik het verband wel niet leggen.

Wat ik recent leerde over die gehoorschade stelt mij niet gerust. Een scheidsrechtersfluit produceert met gemak 110 tot 120 decibel. En dat 20-40 keer per wedstrijd. In een Canadese studie uit 2013 is vastgesteld dat scheidsrechters door het fluiten blijvende schade kunnen ondervinden aan hun gehoor (*). Aan ruim 300 scheidsrechters werd gevraagd of zij last hadden van oorsuizen en een pieptoon na het fluiten. Bijna 50% (!) bevestigde dat. Het haalde de New York Times. Een eigen -veel kleinere- steekproef onder scheidsrechters waarmee ik fluit bevestigt dat beeld.

Als het kalf verdronken is dempt men de put. Dus ging ik op zoek naar een alternatief. Sinds een maand fluit ik daarom met een elektronische fluit. Dat is een fluit die je in je hand houdt. Door op een knopje te drukken maakt hij een fluitend geluid. Het lijkt niet alleen op het Fox geluid, het ís ook een Fox geluid. Het is namelijk een elektronische Fox. 

De ‘gewone’ Fox fluit wordt ook veel gebruikt buiten de sport, bijvoorbeeld door de conducteurs van de NS. Maar vanwege ‘corona en hygiëne’ is de NS in 2020 omgeschakeld naar de elektronische fluit, ook weer die van Fox. Je kunt het ding online bestellen bij meerdere webwinkels. Opvallend is dat tussen alle redenen waarom wij die elektronische fluit zouden moeten kopen nergens wordt gerept over het voorkomen van gehoorschade, terwijl dat volgens mij veruit de belangrijkste reden zou moeten zijn. Fox wil blijkbaar ook zijn gewone fluitjes blijven verkopen.

Ik heb inmiddels meerdere competitiewedstrijden gefloten met de elektronische fluit en dat bevalt mij prima. Vaak is het voor spelers een ‘kwartje’ wennen, maar als ik uitleg dat ik dit doe om gehoorschade te voorkomen wordt het snel geaccepteerd. Afgelopen weekend kreeg ik echter voor het eerst van een coach de feedback dat ze op de bank soms moeite hadden de elektronische fluit te horen. In het veld heb ik geen verwarring gezien. 

Om te voorkomen dat meer scheidsrechters gehoorschade oplopen zouden de KNHB en andere sportbonden moeten gaan wijzen op het risico van gehoorschade.  En zou men het gebruik van een alternatief zoals de elektronische fluit openlijk moeten toestaan. Het zou ook goed zijn als er meer onderzoek wordt gedaan naar de risico’s van het fluiten met een gewone fluit zo dicht bij je oren. Werk aan de winkel dus. Zodat de sport ook voor scheidsrechters veilig is.

< >

Esther Waterham-van Popta

21-11-2021 @ 11:13:10 |Wat goed dat dit hier gedeeld wordt.

Gijs Keij

21-11-2021 @ 17:38:29 |Stijnman